Εκδήλωση στη μνήμη του Κατσαντώνη θα πραγματοποιηθεί και φέτος στη Φούρκα Αγράφων , την Κυριακή 7 Αυγούστου.
Η εκδήλωση θα γίνει στην "Σπηλιά του Κατσαντώνη". Πρόκειται για το μέρος της σύλληψης του φημισμένου ήρωα των Αγράφων όπου άρρωστος και ανήμπορος συνελήφθη και μαρτύρησε για την πατρίδα ,μαζί με τον αδερφό του Γιώργο Χασιώτη από τους Αρβανίτες τουΆγο Μουχουρτάρη .
Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν ο ο Σύλλογος Απανταχού Κεφαλοβρυσιωτών και ο δήμος Αγράφων
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει :
Λειτουργία στον Ι.Ν. Αγίου Παντελεήμονα Κεφαλόβρυσου ,επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του Κατσαντώνη, κατάθεση στεφάνων,αναπαράσταση σύλληψης του Κατσαντώνη, και Αγραφιώτικο γλέντι με παραδοσιακούς χορούς.
Η σπηλιά του Κατσαντώνη
Το καλοκαίρι του 1808 λέγεται ότι ο Κατσαντώνης αρρώστησε και πήγε πάλι στη Λευκάδα για να θεραπευθεί. Όταν βελτιώθηκε η κατάστασή του επέστρεψε ξανά στα Αγραφιώτικα βουνά. Η βελτίωση της υγείας του όμως δεν κράτησε πολύ. Προσεβλήθη από τύφο ή ευλογιά, που τον εξάντλησε τόσο ώστε παρέδωσε την αρχηγία των αντρών του στον αδελφό του Λεπενιώτη, με δεξί χέρι τον Καραϊσκάκη και αποσύρθηκε προς το χωριό Μοναστηράκι Αγράφων μαζί με τον Αδελφό του Γιώργο Χασιώτη και πέντε από τα παλικάρια του για προστασία. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα έμεινε στο μοναστήρι του Αη – Γιάννη στο Παλιοκάτουνο.
Αλλά ο Αλή πασάς πληροφορήθηκε την αρρώστια του καθώς και την παραμονή του εκεί και γι’ αυτό έστειλε άνδρες του να τον συλλάβουν. Ο Κατσαντώνης με τον αδελφό του και τους άλλους μόλις πρόλαβαν να εγκαταλείψουν το κρησφύγετό τους που είχε αποκαλυφθεί και κατέφυγαν σε μια σπηλιά που πολύ δύσκολα μπορούσε να τη βρει κάποιος. Νερό έφερνε στον άρρωστο ο Χασιώτης, ενώ έμπιστοι άνθρωποι του μετέφεραν φαγητό. Τελικά εκεί στη σπηλιά συνελήφθη έπειτα από σκληρή μάχη που έδωσε ο αδελφός του με τους υπόλοιπους συντρόφους του στην προσπάθειά τους να σπάσουν τον κλοιό και να φυγαδεύσουν τον άρρωστο Κατσαντώνη.
Πώς όμως τον ανακάλυψαν οι Τουρκαλβανοί κρυμμένο σ’ αυτή την σπηλιά; Πιθανόν να προδόθηκε από κάποιον από τους ανθρώπους του που του έφερναν την τροφή, ή από τους καλόγερους του μοναστηριού που γνώριζαν το μυστικό, ή ακόμη από μια γριά γυναίκα η οποία πήγε να προφυλαχθεί εκεί λόγω της κακοκαιρίας. Μπορεί πάλι οι διώκτες του να βρήκαν τυχαία τη σπηλιά, μια και γνώριζαν πολύ καλά την περιοχή των Αγράφων.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Θεοδοσίου Νικοθέου, που καταγράφει ο γερουσιαστής Ι. Τσιγκόλης, κοντά στη σπηλιά υπήρχε ένας υδρόμυλος και ο μυλωνάς του, με τ’ όνομα Σιούρτος από το χωριό Αγαλιανό, τροφοδοτούσε τον άρρωστο και τους συντρόφους του. ο Σιούρτος πήγε μια ημέρα σπίτι του με δύο καρπούζια και είπε στη γυναίκα του να φυλάξει το ένα για τον καπετάνιο. Ο μικρός του γιος το άκουσε αυτό και όταν δυο Τούρκοι, εισπράκτορες ή χωροφύλακες, που κοιμήθηκαν εκεί, πήγαν να πάρουν το ένα καρπούζι φώναξε “μη, αυτό είναι για τον καπετάνιο”. Οι Τούρκοι αντελήφθησαν τα λόγια του μικρού και ανέφεραν το συμβάν στον Άγο Μουχουρντάρη που συνέλαβε τον Σιούρτο, τον βασάνισε φρικτά μπροστά στη γυναίκα του για να μαρτυρήσει. Αυτή τελικά δεν άντεξε να βλέπει την κατάσταση του άντρα της και αποκάλυψε την τοποθεσία που κρυβόταν ο Κατσαντώνης.
Ο Άγο Μουχουρντάρης περικύκλωσε λοιπόν τα ξημερώματα μαζί με τους άντρες του τη σπηλιά και παρά τον αγώνα του Χασιώτη και των άλλων κατόρθωσε να συλλάβει τους δυο αδελφούς ζωντανούς, ενώ σκότωσε τα πέντε παλικάρια. Η διαταγή του Αλή πασά ήταν να συλληφθούν ζωντανοί ο Κατσαντώνης και Χασιώτης και μάλιστα, όπως διηγείται ο Θεοδόσιος Νικοθέου, διασωζόταν το σχετικό αρβανίτικο τραγούδι:
“Κάρτε σκρούετ Αλή πασά o Κατσαντώνης ταναξίνε”. (χαρτί έγραφε ο Αλή πασάς να πιάσουνε τον Κατσαντώνη). / Στροφή : Αϊντε Αντων’ μωρ’ Αντων’ / μωρ’ Αντων’ Μωρ’ Αντων’ Κατσαντώνη ταναξίνε με ντουφέκια μοσιβρίνε (τον Κατσαντώνη να πιάσουν, με τουφέκια να μην τον βαρέσουν).
Η προαναφερόμενη όμως εκδοχή του Ι. Τσιγκόλη για τη σύλληψη του Κατσαντώνη, μπορεί να μην είναι σωστή γιατί είναι αντίθετη με την τοπική παράδοση και με όσα γράφτηκαν από όσους ασχολήθηκαν με τούτο το σημαντικό περιστατικό. Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, το κρησφύγετο του Κατσαντώνη ήταν η σπηλιά απόκρημνης περιοχής του Μοναστηρακίου Αγράφων, την οποία επιδεικνύουν από τα παλιά χρόνια οι κάτοικοί του στους επισκέπτες – ιστορικούς (όπως στον σπουδαίο λαογράφο Δημήτρη Λουκόπουλο και άλλους).
Οι τουρκαλβανοί του Μουχουρντάρη, ανακάλυψαν το κρησφύγετό του, από την πεθερά κάποιου Γκούρλια από το Παληοκάτουνο Ευρυτανίας, (η οποία τον κατέδωσε σ’ αυτούς σαν τροφοδότη του Κατσαντώνη, επειδή την είχε δείρει ο γαμπρός της όταν εκείνη αρνήθηκε να του δώσει προίκα το χωράφι που του είχε υποσχεθεί). Και στη συνέχεια οι Τούρκοι έπιασαν τον Γκούρλια και τη γυναίκα του, οι οποίοι ύστερα από σκληρά βασανιστήρια, αποκάλυψαν τη σπηλιά. [Ακόμη λέγεται ότι ο Γκούρλιας, που ήταν "κοπέλι" στα βακούφια τα γίδια και που πράγματι τροφοδοτούσε τον Κατσαντώνη και τους συντρόφους του, θέλησε μια μέρα να φιλοξενήσει στο σπίτι του μια γριά ζητιάνα από το Κεράσοβο.
Όταν ήλθαν στο σπίτι, είδε ο Γκούρλιας τα παιδιά του να θέλουν να κόψουν ένα πεπόνι. Χωρίς να σκεφθεί ότι στο σπίτι του ήταν και ξένος άνθρωπος, είπε στα παιδιά του "Αφήστε το αυτό, το έχω για τον Αντώνη". Την επομένη η γριά ξεκίνησε για το Κεράσοβο. Στο δρόμο όμως τη συνάντησαν στρατιώτες Τουρκαρβανίτες οι οποίοι με πιέσεις και απειλές την ανάγκασαν να τους πει ότι Γκούρλιας ήξερε που κρυβόταν ο Κατσαντώνης. Τότε συνέλαβαν το Γκούρλια και τον βασάνισαν σκληρά για να μαρτυρήσει.
Τελικά όταν τον ετοίμασαν για ανασκολόπιση αναγκάστηκε να αποκαλύψει το κρησφύγετο του Κατσαντώνη. (Από το βιβλίο του Δημήτρη Λουκόπουλου "Στ' Άγραφα ένα ταξείδι", αφήγηση χωρικού κατά την παράδοση)].
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί σχετικά ότι τον άπιστο και σκληρό Τουρκαλβανό Άγο Μουχουρντάρη εκδικήθηκε για την σύλληψη του θρυλικού Κατσαντώνη ο Σουλιώτης ήρωας Μάρκος Μπότσαρης στη μεγάλη μάχη του Κεφαλόβρυσου Καρπενησίου (1823) κατά την οποία τον σκότωσε ο ίδιος.
Tα δυο αδέλφια οδηγήθηκαν μέσω Καρπενησίου στα Γιάννενα, όπου ο Αλή πασάς ζήτησε από τον Κατσαντώνη να προσκυνήσει αλλά ακόμη να του αποκαλύψει που κρύβει τους θησαυρούς του. Επειδή ο Κατσαντώνης αγέρωχα αρνήθηκε τις προτάσεις του Βεζύρη των Ιωαννίνων, διέταξε να τον σκοτώσουν μαζί με τον αδελφό του, αφού πρώτα τους σπάσανε τα ισχία. Όπως υποστηρίζει η παράδοση, ο Κατσαντώνης την ώρα του μαρτυρίου τραγουδούσε τραγούδια της λευτεριάς
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου