Η Αλυσίδα Πολιτισμού ΙΑΝΟΣ , Σταδίου 24 , στην Αθήνα οργανώνει την Μεγάλη Δευτέρα 18 Απριλίου 2011 το μεσημέρι στις 12.30 εκδήλωση, προκειμένου να παρουσιάσει το έργο του Ηπειρώτη συνθέτη Νίκου Παπακώστα REQUIEM MEDITERRANEO, που συμπληρώνει ένα χρόνο από την Πρώτη Παγκόσμια πρεμιέρα του στην Λυρική Σκηνή Αθηνων, όπου δόθηκε με συντελεστές την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ με διευθυντή τον Ανδρέα Πυλαρινό, σολίστ τον Βασίλη Λέκκα , την Καλλιόπη Βέττα, την Αναστασία Ζαννή και την Αγγελική Γκίκα και την σύμπραξη των χορωδιών «ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ» Πεύκης με διευθυντή τον Χαράλαμπο Μιχαηλίδη και Εθνικού Ωδείου Καισαριανής με διευθυντή τον Γιάννη Κοντίτση.
Σπουδαίοι συνθέτες και άλλοι άνθρωποι της τέχνης θα μιλήσουν για το έργο και θα προβληθούν στις γιγαντοοθόνες του ΙΑΝΟΥ αποσπάσματα από την παράσταση, πράγμα που θα γίνεται μέχρι την Μεγάλη Παρασκευή. Η εκδήλωση θα είναι δωρεάν και είναι ενταγμένη στις εκδηλώσεις του ΙΑΝΟΥ για την Μεγάλη Εβδομάδα.
Εισαγωγικό σημείωμα του συνθέτη Νίκου Παπακώστα στην έκδοση της παρτιτούρας του έργου REQUIEM MEDITERRANEO.
Η αφορμή για τη δημιουργία του ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥ βασίστηκε σε μια ιδέα του Μαέστρου Antonello Gotta, μετά τη συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Μάρτη του 2009, για τη συγγραφή ενός requiem, με την προοπτική να ενταχθεί στο ρεπερτόριο της COMPAGNIA D' OPERA ITALIANA.
Συζητώντας ως προς τη δομή του έργου αυτού, εξέφρασα την άποψη, αλλά και την επιθυμία να βασίζεται σε κείμενα της Ορθοδόξου Εκκλησίας και στη λαϊκή μουσική της Ανατολικής Μεσογείου, πράγμα που ο Μαέστρος όχι μόνο δέχτηκε, αλλά και θεώρησε ότι είναι απόλυτα αναγκαίο. Ομολογώ ότι ουδέποτε υπήρξα ουσιαστικά ενταγμένος στην εκκλησιαστική ζωή και ποτέ μέχρι τώρα δεν είχα εντρυφήσει στα κείμενά της, πολύ περισσότερο σε κείμενα, που είχαν σχέση με την Εξόδιο Ακολουθία. Έτσι αποφάσισα να μελετήσω τα Ιδιόμελα του Ιωάννη Δαμασκηνού, κείμενα του 7ου αιώνα, προσπαθώντας να μεταφράσω και να αποδώσω ποιητικά το λόγο του με μια σύγχρονη μορφή και άποψη. Αυτό με έκανε να καταλάβω τον αστείρευτο πλούτο και την ασύγκριτη αξία ετούτων των μοναδικών κειμένων, που μαζί με τόσα άλλα, δυστυχώς και ατυχώς, παραμένουν αμετάφραστα και απρόσιτα έως τις μέρες μας.
Διαπίστωσα, ότι τα κείμενα της Εξοδίου Ακολουθίας είναι φιλοσοφημένα, άψογα από λογοτεχνική άποψη, αλλά, το σπουδαιότερο, βαθιά ουμανιστικά. Είναι δίπλα στον άνθρωπο, που θρηνεί την απώλεια του προσφιλούς προσώπου, συγγενή η φίλου, και συμμετάσχουν στη θλίψη και την οδύνη του. Προσπαθούν να δώσουν δύναμη και παρηγοριά και θεωρούν το θάνατο αναπόσπαστο μέρος του βιολογικού κύκλου, που οδηγεί σε μια άλλη ζωή και στην ένωση με το Θείο. Κρίμα αυτά τα κείμενα και οι απόψεις να μην είναι κτήμα ολόκληρου του λαού. Πόσο μεγάλη απώλεια θα ήταν για τον πολιτισμό και την ανθρωπότητα, αν ο Όμηρος, ο Αριστοτέλης και ο Πλάτων δεν είχαν μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις γλώσσες και τις διαλέκτους του κόσμου!
Αποφεύγοντας την Εκκλησιαστική-Λειτουργική προσέγγιση, προσπάθησα να αποδώσω τον ποιητικό λόγο από καθαρά φιλοσοφική και θρησκευτική άποψη, όπως τη νοιώθει ο μέσος άνθρωπος, γιατί αυτό θεωρώ ότι είμαι κι εγώ. Προσπάθησα να μη στερήσω από τον αρχαίο λόγο τη διαχρονικότητα και αυθεντία του, επιδιώκοντας παράλληλα να δημιουργήσω απλούς, καθημερινούς και απόλυτα κατανοητούς στίχους, με σεβασμό στο πνεύμα των κειμένων, με τα οποία ερχόμουν σε επαφή για πρώτη φορά. Η διαδικασία αυτή κράτησε αρκετούς μήνες, αλλά ούτε στιγμή δεν μ' έκανε να μετανοήσω για το χρόνο που αφιέρωσα στη μελέτη και απόδοση αυτού του μοναδικού πνευματικού κληροδοτήματος.
Πριν από χρόνια άκουσα έναν Κρητικό λυράρη να μου λέει ότι «Εμείς τους φίλους τους καταβοδώνουμε με ΜΑΤΖΟΡΕ (χαρούμενες μουσικές κλίμακες) θέλοντας να μου πει ότι ο θάνατος είναι, πραγματικά, μια φυσιολογική εξέλιξη της ζωής και της φύσης. Κάτι σχετικό με τα λόγια αυτά βρήκα και σε πολλά κείμενα με παραδόσεις άλλων λαών, αλλά και από την Αρχαία Ελλάδα. Έτσι αποφάσισα το έργο αυτό, σαν μουσική σύνθεση, να έχει ένα καθαρά μεσογειακό χαρακτήρα και όχι τη γνωστή δομή και το τραγικό ύφος των Δυτικών μεγάλων Requiem. Να είναι ένας πραγματικός αποχαιρετισμός κάποιου δικού μας ανθρώπου. Ένας αποχαιρετισμός προκαθορισμένα προσωρινός, αφού είναι αναπόφευκτη η συνάντηση, έστω σε έναν ιδεατό χώρο και χρόνο. Και σ' έναν αποχαιρετισμό δεν υπάρχει μόνο η θλίψη για το χωρισμό, υπάρχει ο προβληματισμός, υπάρχουν οι αναμνήσεις, υπάρχει η αναζήτηση, υπάρχει η συγχώρεση, υπάρχει η ελπίδα, υπάρχει το αύριο...
Τελειώνοντας τον ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ, θα ήθελα να διαβεβαιώσω ότι δεν είχα ούτε την πρόθεση, ούτε και το στόχο να γράψω ένα έργο κλασικής μουσικής, μιμούμενος η συναγωνιζόμενος τη μεγαλοφυΐα ενός Μότσαρτ ή ενός Βέρντι αποποιούμενος την ιδιότητα του λαϊκού συνθέτη. Απλά ήθελα να δημιουργήσω ένα σύγχρονο, καθαρά λαϊκό έργο, που θα μπορούσε να εκτελεσθεί τόσο με παραδοσιακά όργανα, όσο και με συμφωνική ορχήστρα, χωρίς αυτό να αλλάζει το χαρακτήρα και τον προσανατολισμό του.
Για το έργο δήλωσαν:
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Περιστερίου Χρυσόστομος :
Θερμά συγχαρητήρια στον συμπατριώτη μας μαέστρου κ. Νίκο Παπακώστα για την πανελλήνια και παγκόσμια πρωτοβουλία του να μελοποιήσει τους μοναδικούς εις την παγκόσμια φιλολογία ύμνους της εξόδιας ακολουθίας του Ιωάννη του Δαμασκηνού και να καταστήσει τούτους περισσότερο κατανοητούς και ζωτικούς εις τας ψυχάς και τας καρδίας όχι μόνον του Ορθοδόξου πληρώματος της Εκκλησίας μας , αλλά και ολόκληρης της Χριστιανοσύνης. Η προσπάθεια του μαέστρου αναμφισβητήτως τιμάει ιδιαιτέρως την πατρίδα μας και προβάλλει τον διαχρονικό αυτής πολιτισμό εις το παγκόσμιο κοινό και αποδεικνύει ότι τόπος μας δεν έχει μόνο ένδοξο παρελθόν αλλά και ένδοξο παρόν.
Ο μαέστρος Μιχάλης Πατσέας , Διευθυντής του Ωδείου KODALLY :
Είχα την τύχη να παρακολουθήσω τη "σύλληψη" του Requiem Mediterraneo, την ώρα που ο καλός μαέστρος Antonello Gotta το παρήγγειλε στον αγαπημένο μου φίλο Νίκο Παπακώστα. Το είδα να "κυοφορείται" στο μυαλό και στα χέρια του, να μεγαλώνει, έμβρυο μουσικό, στίχο το στίχο, μέτρο το μέτρο και να "γεννιέται" έτοιμο για την πρώτη του παρουσίαση. Ζηλεύω λίγο που δεν θα έχω αυτή τη φορά τη χαρά να το διευθύνω πρώτος. Γλυκιά επιμνημόσυνη δέηση με ήχους Ελληνικούς και Μεσογειακούς.
O Διευθυντής της COMPAGNIA D' OPERA ITALIANA Μαέστρος Αντονέλο Γκόττα: To requiem Mediterraneo του Νίκου Παπακώστα αποτελεί σημείο αναφοράς για τα ελληνικά αλλά και για τα παγκόσμια μουσικά δρώμενα.
ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ. Βιογραφικό.
Ο Νίκος Παπακώστας κατάγεται από την ορεινή Σκουληκαριά της Άρτας και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το βασικό όργανο του είναι η κιθάρα και έχει συνεργαστεί σε παλιές η πρόσφατες συναυλίες η δισκογραφικά με πολλούς έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, όπως η Χάρις Αλέξιου, η Ελένη Βιτάλη, η Άννα Βίσση, ο Γιώργος Ζωγράφος, η Γιώτα Λύδια, ο Μιχάλης Δημητριάδης, η Νάντια Καραγιάννη, ο Αλέξανδρος Χατζής, η Μαρία Σουλτάτου, η Καλλιόπη Βέττα , ο Μίλτος Πασχαλίδης , ο Μπάμπης Στόκας, ο Franco Simone, η Iva Zannichi και οι Nomadi από την Ιταλία, o Αlex Busanel από τη Γαλλία, οι Africa Moyo από το Κογκό, οι Guaragniaum και η Maria Moramarco από τα ελληνόφωνα χώρια της Κάτω Ιταλίας κ.α.
Η μουσική του κινείται σε ευρύτατα επίπεδα. Από την παραδοσιακή ελληνική μουσική μέχρι τη τζαζ και το μπλουζ και χαρακτηριστικό του είναι το εντελώς διαφορετικό ύφος και χρώμα σε κάθε νέα του δουλειά. Έχει γράψει μουσική για θεατρικά έργα, ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ, ενώ έχει δώσει συναυλίες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.Είναι μέλος των Ενώσεων Σύνθετων και Στιχουργών της Γαλλίας και της Ιταλίας , καθώς και πολλών οργανώσεων της παγκόσμιας ανεξάρτητης μουσικής σκηνής.Για πολλά χρόνια ήταν υπεύθυνος του Πολιτιστικού Τμήματος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ανεξάρτητων Παραγωγών Δισκογραφίας ( F . I . P . I .) για όλο τον κόσμο , ενώ τώρα είναι γενικός Γραμματέας της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδας ,ΕΜΣΕ.
Ελληνική και ξένη δισκογραφία
Φεύγουν οι ώρες
Ο πρώτος δίσκος του, στις αρχές της δεκαετίας του '80.
Ταξίδια και όνειρα
Μια μουσική περιήγηση στο χώρο της λαϊκής μπαλάντας με το Μιχάλη Δημητριάδη, τη Χρυσούλα Σταύρου, τη Φαίη Μάτσου, το Χρήστο Αγραφιώτη και τον Βαγγέλη Κονιτόπουλο.
13 Ροκ Ιστορίες
Δισκογραφική συνεργασία Νίκου Παπακώστα και Αλέξανδρου Χατζή. Ο δίσκος αυτός, χωρίς να έχει ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία, παίρνει θαυμάσιες κριτικές και χαρακτηρίζεται σαν ένας από τους καλύτερους δίσκους της ανεξάρτητης μουσικής σκηνής.
Balkan
Κορυφαία δισκογραφική στιγμή στην πορεία του συνθέτη, του ανοίγει τις πόρτες στην παγκόσμια δισκογραφία, αφού εκδίδεται σε πολλές χώρες του κόσμου και χαρακτηρίζεται σαν δίσκος αναφοράς στην παγκόσμια μουσική σκηνή. Τραγουδούν η Νάντια Καραγιάννη και ο Αλέξανδρος Χατζής, ενώ καθοριστική είναι η συμμετοχή των Χάλκινων της Γουμένισσας και του Βούλγαρου Ιvan Kostof στα παραδοσιακά πνευστά.
La citta del sole
Πρώτη δισκογραφική συνεργασία με τον κορυφαίο Ιταλό τραγουδιστή Franco Simone και την μεγάλη κύρια του ιταλικού τραγουδιού Iva Zannichi (ήταν η πρώτη που έκανε γνωστά στην Ευρώπη τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη). Ο δίσκος αυτός χαρακτηρίζεται σαν η καλύτερη διεθνής δισκογραφική συνεργασία της χρονιάς, οδηγεί -μαζί με τον Franco Simone - στην κατάκτηση του Μεγάλου Βραβείου για τον Πολιτισμό και την Μουσική Wam 2000 και γίνεται αφορμή για την πρώτη συνεργασία του συνθέτη με τη Warner.
Παρά θιν αλός
Ένα μουσικό ταξίδι στο Αιγαίο με σολίστ το Νικόλα Χατζόπουλο. Στο δίσκο αυτό ο Νίκος Παπακώστας κάνει την ενορχήστρωση χρησιμοποιώντας έντεχνη ορχήστρα, για να προβάλει τη μαγεία της αιγαιοπελαγίτικης μουσικής.
Quatrifoglium
Συμμετέχει στο δίσκο Quatrifogliumτου συγκροτήματος Guaragniaumαπό την Κάτω Ιταλία. Ο δίσκος αυτός γράφτηκε για τις ανάγκες της ταινίας Nonholatestaτου τιμημένου με Oscar Ιταλού σκηνοθέτη Hermano Olmi . Η ταινία απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.
Terra Humana
Ειδική έκδοση του Balkanγια όλο τον κόσμο από τη γαλλική SunsetFrance.
Eliopolis
Ειδική έκδοση του Lacittadelsoleγια όλο τον κόσμο από τη Warner.
Mediterraneo
Μια εξαιρετικά δύσκολη προσπάθεια προβολής της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής μέσα από την σύγχρονη αντίληψη και με χρήση της ηλεκτρονικής μουσικής τεχνολογίας.
Freedom
Μια μοναδική συνεργασία με το αφρικάνικο γκρουπ AfricaMoyo.
The secret side
Ορχηστρικός δίσκος, από την ιταλική δισκογραφική εταιρεία GudyMusic, που παραμένει στα charts για περισσότερο από είκοσι εβδομάδες, ενώ κατακτά την πρώτη θέση για πέντε εβδομάδες.
Let ' s dance with the Lucky Band
Δίσκος από την BusyMusic στη Γαλλία, που προκύπτει από τη συνεργασία του Νίκου Παπακώστα με το Βέλγο σύνθετη και τραγουδιστή Alex Busanel για τις ανάγκες ταινιών κινουμένων σχεδίων.
MediterraneanSpirits and Sounds
Δισκογραφική δουλειά του συνθέτη για τις ανάγκες του μουσικού περιοδικού NewAge στην Ιταλία.
ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ
Συνεργασία του συνθέτη με την Μαρία Σουλτάτου
ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ
Τελευταία δισκογραφική δουλειά του συνθέτη με την Καλλιόπη Βέττα για την Warner
Συμμετοχή σε διεθνείς δισκογραφικές συλλογές:
RueBalzac
Του κορυφαίου γάλλου τραγουδιστή Johnny Haliday, μαζί με τους Ray Charles, John Lee Hooker, Willie Nelson, Kenny Rodgers, Franky Lane κ.α.
NewMorning
Του πλέον έγκυρου περιοδικού στο χώρο της παγκόσμιας έντεχνης μουσικής NewAge, μαζί με τους David Scott, Wayne Gratz κ.α.
Collezione2002
Συλλογή των σαράντα καλύτερων τραγουδιών της χρονιάς από την Ομοσπονδία Εταιρειών Δίσκων της Ιταλίας, όπου συμπεριλαμβάνονται τρία τραγούδια του.
Karma
Συλλογή από τα καλύτερα ethnic μουσικά κομμάτια της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, με συμμετοχή κορυφαίων ονομάτων από τις πέντε ηπείρους.
Anthologie
Συλλογή των καλύτερων τραγουδιών του Ιταλού τραγουδιστή Franco Simone. Μια ειδική έκδοση της Warnerγια τη Λατινική Αμερική.
Βραβεύσεις:
Το 2000 στο Παγκόσμιο Μουσικό Φεστιβάλ των Βρυξελλών Viva Musica βραβεύεται με το Μεγάλο Βραβείο για τον Πολιτισμό και την Μουσική Wam 2000 .
Το 2003, στις Κάννες, βραβεύεται από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ανεξάρτητων Δισκογραφικών Εταιρειών ( F . I . P . I .), για την προσφορά του στη μουσική και για τον αγώνα του για την προστασία των δικαιωμάτων των ανεξάρτητων καλλιτεχνών.
Το 2004 βραβεύεται με το Μεγάλο Διεθνές Βραβείο από την Ακαδημία Κορφιάτικων Βραβείων στη Λυρική Σκηνή στην Αθήνα, για το σύνολο του έργου του και την διεθνή του πορεία. Το 2009 βραβεύεται για την προσφορά του στον πολιτισμό από την Ομοσπονδία Ραδοβιζινών Άρτας.
Το 2010 βραβεύεται από την NATIONAL ACADEMY OF MUSIC των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής για το έργο του REQUIEM MEDITERRANEO.
